آب و هوا می تواند بر سلامت و ویژگی های جسمانی فرد تاثیرگذار باشد.
به طور کلی هوای معتدل در صورتی برای فرد مفید است که مزاج بدنش معتدل باشد. برای
بدن بیمار هوایی مناسب است که ضد مزاج بیماری فرد را داشته باشد.
تاثیر آب و هوا بر سلامت
در زیر به برخی از آثار هر نوع آب و هوا اشاره شده است:
هوای گرم
هوای گرم باعث لاغرشدن، زرد شدن و صورت و سوختن خلط ها
در بدن می شود. منافذ بدن را باز می کند، لذا باعث افزایش تعریق و در نتیجه کاهش
ادرار می شود. به سبب این ویژگی ها تمامی قوای فرد را تضعیف می کند، تشنگی فرد را
بیشتر می کند و میل به غذا را کاهش می دهد. در کل هوای گرم برای هیچ بدن سالمی
منفعت ندارد ولی در افرادی که به بیماری های ناشی از مزاج سرد مثل لقوه، قلج و
تشنج مبتلا هستند، مفید واقع می شود.
هوای سرد
در مقایسه با هوای گرم، هوای سرد برای حفظ سلامتی در
افراد سالم مفیدتر است. چرا که بدن را استوار می کند و منافذ بدن را می بندد و لذا
حرارت را در بدن حفظ می کند. در نتیجه غذا بهتر هضم می شود و میل فرد به غذا بیشتر
شده و بیماری های گرم بهبود می یابند. در هوای سرد رطوبت ها به عرق تبدیل نمی
شوند، پس در بدن تجمع می یابند. ادرار بیشتر شده و اجابت مزاج کمتر می شود.
هوای مرطوب
رطوبت را در بدن نگه می دارد و برای افراد لاغر و خشک
مزاج مفید است به علاوه پوست را نرم و روشن می کند.
مزاج و اعتدال هر فصل در طب سنتی
برای هر فصل مزاج و اعتدال خاصی وجود دارد و هر سال
معتدل متشکل از فصول معتدل است. معتدل ترین فصل سال، بهار است و یک یا دو بارش در
آن رخ می دهد. فصل تابستان، گرم و خشک است در آن خنکی یا باران وجود ندارد. فصل
پاییز، از نظر گرما و سرما معتدل است، اما از نظر خشکی و رطوبت از اعتدال خارج شده
و بیش از یک تا دو باران در آن می بارد.
فصل زمستان، باید سرما و باران در آن بیشتر از سایر فصول باشد ولی
این مسئله نباید بیش از حد اعتدال باشد. به صورت کلی اگر سالی معتدل باشد، بیماری
ها در آن کمتر رخ می دهند ولی در سال های غیرمعتدل که همه فصول از نظر مزاج مشابه
هستند بیماری ها طولانی می شوند چرا که در حالت طبیعی بیماری ناشی از سوء مزاج در
فصول بعد به علت مزاج فصل به صورت خود به خود بهبود می یابد. در سال غیرمعتدل این
حالت اتفاق نمی افتد و بیماری های مزمن بیشتر بروز می کنند.
بهار
تعریف منجمان و طبیبان از فصل بهار متفاوت است. از نظر
طبیبان فصل بهار نزدیک به 50 روز (کمتر از دو ماه) است و درواقع برهه ای از سال
است که مردم سرزمین های معتدل نیازمند پوشیدن لباس گرم به علت سردی هوا و یا خنک
کردن هوا به علت گرمی آن نباشند. این زمان ابتدای سبزی و خرمی زمین است و گیاهان و
گل ها با شروع این فصل رشد می کنند. حیوانات و انسان ها به علت فرا رسیدن هوای
معتدل به شادی و سرور می پردازند. اطبا برای حفظ تندرستی در
این فصل چند توصیه دارند:
پاکسازی بدن: طبق نظر حکمای طب سنتی در فصل زمستان
خلط ها در بدن منجمد شده و تجمع می یابند. با آغاز گرما در فصل بهار، این مواد
جریان یافته و به عروق و اعضای مختلف می ریزند. این حرکت می تواند موجب برخی از
بیماری ها شود. به همین دلیل روش های گوناگونی برای پاک کردن بدن از این مواد
توصیه شده است.
·
فصد یا رگ زدن
(باز کردن منفذی کوچک در دیواره رگ به وسیله نیشتر است که باعث خروج اخلاط فاسد با
خروج خون می شود) که بهار مناسب ترین فصل جهت فصد است.
·
قی کردن
·
ایجاد اسهال
تغذیه: همان طور که ذکر شد در فصل زمستان خلط
ها در بدن جمع شده اند، پس در بهار بدن ما به غذای کمتری نیاز دارد. از سوی دیگر
دستگاه گوارش در بهار گرم می شود و قوه هاضمه قوی می گردد پس نباید خالی بماند.
بنابراین توصیه می شود در این فصل بیشتر از غذاهای ((مُزَوره)) استفاده کنیم که
ارزش غذایی کمی دارند.
در بهار باید از خوردنی ها و آشامیدنی های گرم و تر، فعالیت بدنی و
استحمام بیش از حد اجتناب کنیم، چون مزاج بهار (( گرم و تر )) است و این اقدامات
نیز بدن را گرم و تر می کنند و می توانند باعث بیماری های گرم و تر شوند. باید از خوردن غذاهای شور،
تلخ، تند و یا حاوی گوشت زیاد پرهیز کرد و از شربت های خنک مثل شربت غوره، انار و
سکنجبین بیشتر استفاده کرد.
فعالیت بدنی: فعالیت بدنی باید در حد متوسط باشد؛
اگر ورزش و فعالیت سنگین انجام دهیم، گرمای زیادی در بدن تولید می شود که موجب
حرکت خلط های فوق الذکر در بدن می گردد. به علاوه فعالیت بدنی کم نیز فایده ای
برای بدن ندارد.
لباس: در سرزمین هایی که بهار در آن کمی سرد
است، لباس پنبه ای مناسب است. اما در سرزمین هایی مثل هند، که بهار کمی گرم است،
بهترین لباس پوست سنجاب است. کرباس نرم نیز توصیه شده است.
متن کامل مقاله در وبسایت نوآورد قابل مشاهده است.
منبع: نوآورد – برترین
ها